Trong hơn 60 năm hoạt động nghệ thuật, ngoài những lời ca tụng về giọng hát thì khán giả còn luôn dành sự tò mò cho đời tư của ca sĩ Khánh Ly.
Cùng với Thái Thanh và Lệ Thu, Khánh Ly từng được đánh giá là 1 trong 3 nữ danh ca tiêu biểu của dòng nhạc trữ tình. Đến giờ, bà vẫn là thần tượng của nhiều người, trong đó có cả những nghệ sĩ thuộc thế hệ sau. Nhắc tới Khánh Ly, ngoài những lời ca tụng về giọng hát, khán giả còn dành cảm xúc tò mò cho đời tư của bà. Ở tuổi xế chiều, Khánh Ly sống lủi thủi, cô độc ở Mỹ khi chồng đã sớm ra đi.
Khánh Ly vẫn còn nhiều tình yêu với âm nhạc ở tuổi 80.
Người “giữ hồn” cho nhạc Trịnh, hơn 60 năm hát vẫn “tình” như thuở ban đầu
Trong sự nghiệp hơn 60 năm đứng trên sân khấu, khán giả yêu mến, biết nhiều hơn đến giọng ca của Khánh Ly qua những ca khúc của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Báo chí từng viết về giai đoạn rực rỡ nhất trong sự nghiệp của nữ ca sĩ sinh năm 1945 rằng bà là người hát nhạc Trịnh hay nhất từ trước đến nay.
Hình ảnh thời trẻ của Khánh Ly.
Hình ảnh hiếm hoi của Khánh Ly và cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Với Khánh Ly, Trịnh Công Sơn là “người ơn” khi từ năm 1964 đã thấy được tiềm năng trong giọng hát của bà. Năm 1967, nhờ cố nhạc sĩ mà Khánh Ly trở thành “hiện tượng”, giúp nền âm nhạc Việt Nam có sức sống mới. Lúc ấy, khán giả “gọi yêu” bà bằng biệt danh “nữ hoàng chân đất”. Danh xưng này xuất phát từ kỷ niệm theo nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đi diễn. Lần đầu tiên bước lên sân khấu, Khánh Ly không giữ được bình tĩnh khi đứng trước đám đông hơn nghìn người nên đã cởi bỏ đôi giày cao gót và đi chân đất để hát.
Trịnh Công Sơn xuất hiện khi Khánh Ly đang đau khổ vì vừa chấm dứt cuộc hôn nhân 5 năm. Từ một cô gái tuổi 17-18 nông nổi, non nớt và thiếu vắng tình thương từ gia đình, Khánh Ly bị cuốn vào cuộc hôn nhân vội vàng, chưa sẵn sàng làm mẹ nhưng sinh liền 2 con. Sau khi ly hôn, chính cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và âm nhạc của ông đã làm sống lại niềm say mê của Khánh Ly, giúp tiếng hát của bà có thêm sự thổn thức bởi bản thân đã đi qua đủ những trải nghiệm của một người đàn bà.
Sau này, ngoài nhạc Trịnh, Khánh Ly còn góp phần đưa những tác phẩm của các nhạc sĩ như Phạm Duy, Từ Công Phụng, Ngô Thụy Miên… đến gần hơn với công chúng.
Khánh Ly nói cuộc đời bà đến nay có 2 giai đoạn đáng nhớ nhất. Đó là những ngày tháng sống vô tư, hồn nhiên “như cỏ dại” ở Đà Lạt, đi hát không thù lao, đầy tự do cùng với Trịnh Công Sơn. Bà bảo: “Tôi rất mê hát. Không mê hát thì tôi không có đủ can đảm để đi hát với anh Sơn mười năm mà không có đồng xu, cắc bạc nào, phải chịu đói, chịu khổ, chịu nghèo, không cần biết đến ngày mai, không cần biết tới ai cả, mà chỉ cảm thấy mình thực là hạnh phúc, cảm thấy mình sống khi mình được hát những tình khúc của Trịnh Công Sơn”.
Về sau, giọng ca của Khánh Ly ngày càng ăn khách, trở thành “ngôi sao bán vé” ở các tụ điểm sân khấu. Giới truyền thông khi đó nói rằng bà đã “vượt mặt” nhiều lớp nghệ sĩ đi trước, nhận được lời mời hợp tác từ những hãng băng đĩa lớn tại Sài Gòn lúc ấy. Bà bắt đầu được đi lưu diễn nước ngoài, đến Mỹ, Nhật, Canada, châu Âu để diễn cho sinh viên, kiều bào. Sau này, Khánh Ly còn tự mở quán và làm “bầu show”.
Hình ảnh Khánh Ly trong liveshow cuối cùng trong sự nghiệp.
Tháng 7/2022, Khánh Ly tổ chức liveshow cuối cùng đánh dấu cột mốc 60 năm dành trọn tình yêu cho âm nhạc. Bà xem đây là “cuộc gặp gỡ cuối” với những người yêu thương. Sau đó, Khánh Ly vẫn hát nhưng sẽ không còn áp lực làm nghề.
Ôm con sang nước ngoài dọn toilet kiếm sống, tuổi xế chiều “lủi thủi”, cô độc
Ngoài những giây phút đứng giữa ánh hào quang sân khấu, cuộc đời Khánh Ly cũng có những “nốt trầm” khi bà quyết định sang Mỹ cùng các con với 2 bàn tay trắng. Lúc ấy, Khánh Ly không tiền, không nghề nghiệp, không chồng. Bà nuốt nước mắt vào trong để tập trung lo kinh tế.
Nữ danh ca từng trải qua giai đoạn khó khăn, vất vả khi sang Mỹ.
“Tôi sang Mỹ với 2 bàn tay trắng, không có 1 xu dính túi. Trước đó, tôi còn phải đi chùi văn phòng, dọn dẹp toilet cho trường mẫu giáo. Lúc đó, ai kêu tôi đi làm gì tôi làm đó. Tôi phải quên mình đi vì mình chẳng là gì ở Mỹ hết. Tôi chỉ muốn phải làm sao kiếm được việc làm để không phải ăn nhờ ở đậu ai hết và lo được cho con mình. Tôi cũng bắt đầu đi kiếm, đi xin những đồ người ta bỏ lại như bếp, rồi kêu người đến lắp gas, lắp điện”, nữ danh ca nhớ lại.
Khánh Ly chưa từng hổ thẹn, cũng không giấu giếm về giai đoạn ấy. Bà bảo: “Lúc đấy mình chỉ biết kiếm tiền nuôi con chứ còn thời gian đâu mà nghĩ đến Khánh Ly hay khánh chén. Ly hay chén gì thì vào hoàn cảnh đó cũng phải dẹp hết”.
Năm 1976, Khánh Ly gặp gỡ và kết hôn với ký giả Nguyễn Hoàng Đoan. So với vị thế của một ngôi sao lớn như Khánh Ly, Nguyễn Hoàng Đoan chỉ là một bóng dáng mờ nhạt sau lưng vợ. Tuy nhiên, đây mới chính là người đàn ông mà Khánh Ly cần. Một người đàn ông giản dị nhưng chân thành, là người đứng đằng sau tất cả những thành công trong sự nghiệp của bà tại hải ngoại. Quan trọng, sự tận tụy của người bạn đời đã giúp cho Khánh Ly an tâm đứng trên sân khấu.
Cuộc hôn nhân của họ cũng bền chặt theo năm tháng cho đến ngày ông qua đời vào năm 2015.
Khánh Ly và chồng – ký giả Nguyễn Hoàng Đoan.
Sự ra đi của chồng khiến Khánh Ly như suy sụp dù biết mình vẫn phải tiếp tục sống. Bà nói: “Mình chấp nhận vượt qua nghịch cảnh. Nhìn ra xung quanh, không phải một mình mình là người mất mát, còn nhiều người khổ hơn thì tại sao mình lại buông xuôi? Tôi nghĩ ông ấy chỉ đi trước tôi một bước thôi. Có lẽ ông Đoan sẽ chờ tôi ở đầu con đường nào đó. Ai chẳng có một cõi đi về”.
Đầu năm 2021, bà từng có lần kể về cuộc sống đơn độc ở Mỹ: “Tôi có lẽ đã ẩn số mạng dưới ngôi sao không mấy vui. Một mình lủi thủi vui buồn không ai hay, không biết nói cùng ai. Oan hay ưng thì cũng một mình. Bố mẹ không biết, chồng không biết, con không biết. Tôi đành cứ tự nói với lòng mình riết rồi thành quen. Nỗi cô đơn lâu rồi thành bạn”.
Hiện tại, Khánh Ly đang sống cùng với con gái thứ 3. Dù ở cạnh con cháu nhưng dường như trong lòng bà vẫn còn nhiều khoảng trống vì thiếu đi người bạn đời. Khánh Ly bộc bạch: “Bây giờ tuổi đã luống, bây giờ đã ngàn dặm xa… Bây giờ đang bất lực nhìn, nghe tin bạn bè cứ dần rời xa. Vui được sao, thôi cũng đành ai sao mình vậy, còn sống thì cứ sống. Đến một lúc nào đó không chết không được, sẽ tính sau…”.
Khánh Ly hiện đang sống với con gái ở Mỹ. Bà buồn vì tuổi tác, bạn bè lần lượt rời xa.
Những lúc không về Việt Nam, Khánh Ly tự nhủ với lòng: “Mùa đông vốn đã lạnh, ở đâu cũng lạnh, giờ lại thêm nỗi nhớ xa quê. Ấy cái tuổi già là vậy, cứ sống trong mọi nỗi chờ mong, cứ khắc khoải nhớ ánh đèn, nhớ tiếng hát, tiếng cười đùa bằng hữu… Một ngày chôn chân nhớ phố lang thang rồi quẩn quanh trong căn nhà nhỏ ngập tràn kỷ niệm. Quẩn quanh trên con đường quen với những ngôi nhà 40 năm qua không thay đổi. Đất trời ở đâu cũng thế. Chỉ có lòng người thay đổi mà thôi. Chắc thế…”.